[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Demultiplekser umożliwia przekazanie sygnału z wejścia informacyjnego do jednego
z jego wyjść. Demultiplekser posiada:
jedno wejście informacyjne;
N wyjść;
n wejść adresowych (sterujących), sygnały podane na te wejścia określają numer wyjścia
na które sygnał zostanie przeniesiony sygnał z wejścia;
wejście zezwalające (strobujące), podanie aktywnego sygnału na nie umożliwia działanie
demultipleksera.
Adresowanie wyjść realizowane jest w naturalnym kodzie binarnym zatem ilość N wyjść
demultipleksera powiązana jest ilością n wejść adresowych zależnością:
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
N = 2 n
nr wyjścia
wejścia
adresowe 7 6 5 4 3 2 1 0
C B A
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1
0 0 1 0 0 0 0 0 0 1 0
0 1 0 0 0 0 0 0 1 0 0
0 1 1 0 0 0 0 1 0 0 0
1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0
1 0 1 0 0 1 0 0 0 0 0
1 1 0 0 1 0 0 0 0 0 0
1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0
a) b)
Rys. 12. Demultiplekser ośmiowejściowy a) tablica działania, b) symbol graficzny. [1, s. 203]
Multipleksery i demultiplekser służą do realizacji funkcji logicznych, adresowania pamięci
i innych układów w systemach cyfrowych.
Przetworniki kodów inaczej zwane konwerterami kodów dokonują zamiany kodów.
Układ realizujący zamianę informacji w kodzie 1 z n na kod wewnętrzny urządzenia nazywa
się koderem (enkoderem).
Układ zamieniający dowolny kod na kod 1 z n nazywa się dekoderem.
Układ zamieniający jeden kod wewnętrznych urządzenia na inny (żaden z nich nie jest kodem
1 z n) nazywa się transkoderem.
Układy arytmetyczne
Układy cyfrowe umożliwiające realizację podstawowych działań arytmetycznych
nazywamy układami arytmetycznymi.
Sumatory to podstawowe układy arytmetyczne to które prócz dodawania mogą
po zastosowaniu dodatkowych przekształceń realizować mnożenie, odejmowanie i dzielenie.
Rozróżniamy sumatory równoległe i szeregowe.
Sumatory równoległe umożliwiają dodawanie dwóch liczb n bitowych, ponieważ
zbudowane są z n elementarnych sumatorów połączonych kaskadowo, z których każdy dodaje
dwa odpowiednie bity obu liczb. Układ taki nazywamy iteracyjnym.
Rys. 13. Schemat blokowy sumatora równoległego [1, s. 61]
W sumatorze szeregowym dodawane składniki są podawane na wejście kolejno. Układ ten
posiada pamięć oraz układ sterowania. Podstawowy cykl pracy sumatora szeregowego polega
na dodaniu dwóch bitów i określeniu wyniku sumowania i bitu przeniesienia. Powtarzany
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
n razy umożliwia dodawanie n bitowych liczb. Pamięć układu zrealizowana z rejestrów
przesuwających powinna być tak rozbudowana aby pomieściła kolejne wyniki kolejnych
operacji dodawania. Sumator szeregowy może dodawać ciągle nowe składniki (gromadzić
akumulować) dlatego nazywany jest akumulatorem.
Rys. 14. Schemat funkcjonalny sumatora elementarnego w układzie akumulatora PCP pamięć cyklu,
podstawowego PP pamięć przeniesienia [1, s. 123]
Komparator służy do porównania dwóch liczb. Układ ten posiada dwa wejścia
n bitowe na które podawane są porównywane liczy A i B oraz trzy wyjścia (A=B), (A>B),
(A
iteracyjne.
Rys. 15. Symbol graficzny komparatora czterobitowego [1, s. 233]
Układy wyjściowe
Informacja wyjściowa układów cyfrowych jest przetwarzania i służy do wysterowania
pewnych obiektów, bardzo często jest wizualizowana za pomocą układów wyświetlania
zbudowanych z diod świecących lub wskazników ciekłokrystalicznych. W przypadku diod
LED moc sygnałów wyjściowych z elementów TTL czy MOS jest zbyt mała by je
wysterować.
Wskazniki elektroluminescencyjne to najczęściej pojedyncze diody LED (ang. Light
Emitting Diode) lub zbudowane z nich wskazniki alfanumeryczne. Do sterowania diod
świecących można użyć dowolnych bramek TTL z wyjściem przeciwsobnym lub otwartym
kolektorem. Należy pamiętać, że sterują diodą LED ze zródła napięcia stałego, należy
włączyć szeregowo z nią rezystor ograniczający prąd. Wartość rezystora należy dobrać tak,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]